ತೀರ್ಪು ನೀಡಲು ವಿಳಂಬ ಮಾಡುವ ಹೈ ಜಡ್ಜ್‌ ಮೇಲೆ ತೂಗುಕತ್ತಿ?: ತೀರ್ಪು ನೀಡಲು ಮೂರು ತಿಂಗಳ ಗಡುವು ನೀಡಿದ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್
ತೀರ್ಪು ನೀಡಲು ವಿಳಂಬ ಮಾಡುವ ಹೈ ಜಡ್ಜ್‌ ಮೇಲೆ ತೂಗುಕತ್ತಿ?: ತೀರ್ಪು ನೀಡಲು ಮೂರು ತಿಂಗಳ ಗಡುವು ನೀಡಿದ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್
ಹೈಕೋರ್ಟ್ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು ತಮ್ಮ ತೀರ್ಪುಗಳನ್ನು ತಿಂಗಳುಗಟ್ಟಲೆ ಕಾಯ್ದಿರಿಸುವ ಪದ್ಧತಿಯಿಂದ ಆಘಾತಕ್ಕೊಳಗಾದ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್, ತೀರ್ಪು ನೀಡಲು ಅವರಿಗೆ ಮೂರು ತಿಂಗಳ ಗಡುವನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದೆ. ಗಡುವು ಮೀರಿ ಎರಡು ವಾರಗಳಲ್ಲಿ ತೀರ್ಪು ನೀಡದಿದ್ದರೆ ಪ್ರಶ್ನಿತ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ಬೇರೆ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರಿಗೆ ವಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಅನಗತ್ಯ ವಿಳಂಬವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಆಘಾತಕಾರಿ ಮತ್ತು ಆಶ್ಚರ್ಯಕರ ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿದ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಸಂಜಯ್ ಕರೋಲ್ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಪ್ರಶಾಂತ್ ಕುಮಾರ್ ಮಿಶ್ರಾ ಅವರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ನ್ಯಾಯಪೀಠವು ಇಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ, ಕಕ್ಷಿದಾರನು ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ.
ಈ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಪದೇ ಪದೇ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮೂರು ತಿಂಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ವಿಚಾರಣೆ ಬಾಕಿ ಉಳಿದಿದೆ. ಕೆಲವು ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಆರು ತಿಂಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಅಥವಾ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ವಿಚಾರಣೆಯ ನಂತರ ತೀರ್ಪುಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಪೀಠದ ಪರವಾಗಿ ತೀರ್ಪು ಬರೆಯುತ್ತಾ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಮಿಶ್ರಾ ಹೇಳಿದರು.
ಕೆಲವು ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ಗಳು ತರ್ಕಬದ್ಧ ತೀರ್ಪು ನೀಡದೆ ಅಂತಿಮ ಆದೇಶವನ್ನು ಉಚ್ಚರಿಸುವ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ.
ಇದು ಗಣನೀಯ ಸಮಯದವರೆಗೆ ನಡೆಯುವುದಿಲ್ಲ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ನೊಂದ ಪಕ್ಷವು ಮತ್ತಷ್ಟು ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅದು ಗಮನಿಸಿದೆ.
ಹೆಚ್ಚಿನ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ತೀರ್ಪು ನೀಡುವಲ್ಲಿನ ವಿಳಂಬದ ಬಗ್ಗೆ ಕಕ್ಷಿದಾರರು ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಪೀಠ ಅಥವಾ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ಗಮನಕ್ಕೆ ತರಲು ಯಾವುದೇ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದ ಪೀಠ ಮೂರು ತಿಂಗಳೊಳಗೆ ತೀರ್ಪು ನೀಡದಿದ್ದರೆ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನ ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಾರ್ ಜನರಲ್ ಆದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ಹೈಕೋರ್ಟಿನ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ಮುಂದೆ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಇಡಬೇಕು ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು ಎರಡು ವಾರಗಳಲ್ಲಿ ಆದೇಶವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಲು ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಪೀಠದ ಗಮನಕ್ಕೆ ತರಬೇಕು. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ವಿಷಯವನ್ನು ಮತ್ತೊಂದು ಪೀಠಕ್ಕೆ ವಹಿಸತಕ್ಕದ್ದು ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ.
2008 ರಿಂದ ಬಾಕಿ ಉಳಿದಿರುವ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಪ್ರಕರಣವೊಂದರಲ್ಲಿ ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ನೀಡಿದ ಕೆಲವು ಮಧ್ಯಂತರ ಆದೇಶಗಳನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿ ರವೀಂದ್ರ ಪ್ರತಾಪ್ ಶಾಹಿ ಎಂಬವರು ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದ ಮೇಲ್ಮನವಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಆದೇಶ ಹೊರಬಿದ್ದಿದೆ.
ಈ ಪ್ರಕರಣದ ಒಬ್ಬ ಕಕ್ಷಿದಾರನು ಮೇಲ್ಮನವಿಯನ್ನು ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಲು ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸಲು ಮತ್ತು ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡಲು ಒಂಬತ್ತು ವಿಭಿನ್ನ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದನು. ಆದರೂ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನಿಂದ ಯಾವುದೇ ಅಂತಿಮ ತೀರ್ಪು ನೀಡಲಾಗಿಲ್ಲ.
ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಮೇಲ್ಮನವಿಯನ್ನು ದೀರ್ಘವಾಗಿ ಆಲಿಸಿದ ನಂತರ ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನ ವಿಭಾಗೀಯ ಪೀಠವು ಡಿಸೆಂಬರ್ 24, 2021 ರಂದು ತನ್ನ ಆದೇಶಗಳನ್ನು ಕಾಯ್ದಿರಿಸಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ ಯಾವುದೇ ತೀರ್ಪು ನೀಡದ ಕಾರಣ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು ಅದನ್ನು ಜನವರಿ 9, 2023 ರಂದು ನಿಯಮಿತ ಪೀಠದ ಮುಂದೆ ರೋಸ್ಟರ್ ಪ್ರಕಾರ ಮರು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲು ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದರು.
ಮೇಲ್ಮನವಿ ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆದ ದಿನಾಂಕದಿಂದ ಸುಮಾರು ಒಂದು ವರ್ಷದವರೆಗೆ ತೀರ್ಪು ನೀಡದಿರುವುದು ಅತ್ಯಂತ ಆಘಾತಕಾರಿ ಮತ್ತು ಆಶ್ಚರ್ಯಕರವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಹೇಳಿದೆ.
ಅನಿಲ್ ರಾಯ್ vs ಬಿಹಾರ ರಾಜ್ಯ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ 2001 ರ ತೀರ್ಪನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ತೀರ್ಪುಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸುವುದು ನ್ಯಾಯ ವಿತರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅತ್ಯಗತ್ಯ ಭಾಗವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದೆ. ಈ ನಿರ್ದೇಶನಗಳು ಅನಿಲ್ ರಾಯ್ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಈಗಾಗಲೇ ಹೊರಡಿಸಿರುವ ನಿರ್ದೇಶನಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿವೆ ಎಂದು ಅದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ.
ಅನಿಲ್ ರಾಯ್ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ನಿರ್ದೇಶನಗಳನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸುತ್ತಾ, ಪ್ರತಿ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನ ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಾರ್ ಜನರಲ್ ಅವರು ಆ ತಿಂಗಳ ಉಳಿದ ಅವಧಿಯೊಳಗೆ ಕಾಯ್ದಿರಿಸಿದ ತೀರ್ಪನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸದ ಪ್ರಕರಣಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಗಳಿಗೆ ಒದಗಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಮೂರು ತಿಂಗಳವರೆಗೆ ಅದು ಪುನರಾವರ್ತನೆಯಾಗಬೇಕು ಎಂದು ನಿರ್ದೇಶಿಸಿತು. ತೀರ್ಪನ್ನು ಅನುಸರಣೆಗಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಗಳ ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಾರ್ ಜನರಲ್‌ಗಳಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಲು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಆದೇಶಿಸಿತು.