ಲಂಚ ಪಡೆಯಲು ಪ್ರಚೋದಿಸಿದರೂ ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ತಡೆ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ಶಿಕ್ಷೆ: ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪು

ಲಂಚ ಪಡೆಯಲು ಪ್ರಚೋದಿಸಿದರೂ ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ತಡೆ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ಶಿಕ್ಷೆ: ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪು

ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ತಡೆ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವಕರಲ್ಲದವರನ್ನೂ ಲಂಚ ಪಡೆಯಲು ಪ್ರಚೋದನೆ ಮಾಡಿದ ಆರೋಪದಡಿ ಶಿಕ್ಷೆಗೆ ಗುರಿಪಡಿಸಬಹುದು ಎಂದ ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪು

ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವಕನನ್ನು ಲಂಚ ಪಡೆಯಲು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುವುದು ಹಾಗೂ ಲಂಚದ ಹಣದಿಂದ ಆರ್ಜಿಸಿದ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ತನ್ನ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಮಾಡಿಸುವಂತೆ ಪ್ರೇರೇಪಿಸುವುದು ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ತಡೆ ಕಾಯಿದೆ 1988ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 13 (1) (ಇ) ಅಡಿ ಶಿಕ್ಷಾರ್ಹ ಅಪರಾಧವಾಗಿದ್ದು ಇಂತಹ ಅಪರಾಧವೆಸಗಿದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಕೂಡ ಶಿಕ್ಷೆಗೆ ಗುರಿ ಪಡಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದಾಗಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದೆ.

ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟಿನ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಗಳಾದ ಶ್ರೀ ಸುಧಾಂಶು ಧುಲಿಯಾ ಮತ್ತು ಶ್ರೀ ಕೆ. ವಿನೋದ್ ಚಂದ್ರನ್ ಇವರನ್ನೊಳಗೊಂಡ ವಿಭಾಗೀಯ ಪೀಠವು "ಪಿ. ಶಾಂತಿ ಪುಗಳೆಂದಿ Vs ರಾಜ್ಯ" ಈ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ದಿನಾಂಕ 13.05.2025 ರಂದು ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದೆ.

ತನ್ನ ಪತಿ ಘೋಷಿತ ಆದಾಯದ ಮೂಲಗಳಿಗಿಂತ ಅಧಿಕ ಹಾಗೂ ಅಸಮಾನವಾದ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಪಿ. ಶಾಂತಿ ಪುಗಳೆಂದಿ ಅವರಿಗೆ ವಿಚಾರಣಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ವಿಧಿಸಿದ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಎತ್ತಿಹಿಡಿದಿದೆ.

ಈ ಪ್ರಕರಣವು ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರದ ಬಗ್ಗೆ ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಕಠಿಣ ನಿಲುವನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ತಡೆ ಕಾಯ್ದೆ, 1988 ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ದಂಡ ಸಂಹಿತೆ (ಐಪಿಸಿ) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಚೋದನೆಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಕರಣದ ಸಾರಾಂಶ ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿದೆ

ಜೂನ್ 2009 ರಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಇಂಡಿಯಾ ಇನ್ಶುರೆನ್ಸ್ ಕಂಪನಿ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌ನಲ್ಲಿ ವಿಭಾಗೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರಾಗಿರುವ ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರ ಪತಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಮೋಟಾರ್ ಅಪಘಾತದ ಕ್ಲೇಮ್‌ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ₹ 3,000 ಲಂಚದ ಬೇಡಿಕೆಯಿಟ್ಟ ಮತ್ತು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಆರೋಪದ ಮೇಲೆ ಎಫ್‌ಐಆರ್ ದಾಖಲಿಸಲಾಯಿತು.

ತನಿಖೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರ ನಿವಾಸದ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ನಡೆಸಿದಾಗ ಅವರ ಮತ್ತು ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಲಾದ ಚರ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರ ಆಸ್ತಿಗಳ ಪುರಾವೆಗಳು ಪತ್ತೆಯಾದವು. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 1, 2002 ರಿಂದ ಜೂನ್ 16, 2009 ರವರೆಗಿನ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ₹ 60,99,216 ಮೌಲ್ಯದ ಅಕ್ರಮ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿ ಡಿಸೆಂಬರ್ 31, 2009 ರಂದು ಎರಡನೇ ಎಫ್‌ಐಆರ್ ದಾಖಲಿಸಲಾಯಿತು. ತನಿಖೆಯ ನಂತರ ವಿಚಾರಣಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಅಕ್ರಮ ಆಸ್ತಿಗಳು ₹ 37,98,752 ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಿತು.

ಚೆನ್ನೈ ಪೋರ್ಟ್ ಟ್ರಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕ ಸೂಪರಿಂಟೆಂಡೆಂಟ್ ಆಗಿರುವ ಮತ್ತು ಸ್ವತಃ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವಕಿಯಾಗಿರುವ ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರ ಮೇಲೆ, 1988 ರ ಕಾಯ್ದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 13(2) ಮತ್ತು 13(1)(ಇ) ಜೊತೆಗೆ ಓದಲಾದ ಐಪಿಸಿಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 109 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಲಂಚ ಪಡೆಯಲು ಮತ್ತು ಅಕ್ರಮವಾಗಿ ಆಸ್ತಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ತನ್ನ ಪತಿಗೆ ಕುಮ್ಮಕ್ಕು ನೀಡಿದ ಆರೋಪ ಹೊರಿಸಲಾಯಿತು.

ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸಿದ ವಿಶೇಷ ಹಾಗೂ ಸೆಷನ್ಸ್ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು 27.5. 2013 ರಂದು ತೀರ್ಪು ಘೋಷಿಸಿ ಪತಿ ಪತ್ನಿ ಇಬ್ಬರನ್ನೂ ದೋಷಿಗಳೆಂದು ನಿರ್ಣಯಿಸಿ, ಪತಿಗೆ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಕಠಿಣ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆ ಮತ್ತು ಪತ್ನಿ/ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರಿಗೆ ಒಂದು ವರ್ಷದ ಕಠಿಣ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸಿತು.

ವಿಶೇಷ ಸೆಷನ್ಸ್ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ತೀರ್ಪಿನ ವಿರುದ್ಧ ಆರೋಪಿಗಳಾದ ಪತಿ-ಪತ್ನಿಯರಿಬ್ಬರೂ ಮದ್ರಾಸ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ನಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಆರೋಪಿಗಳ ಹಾಗೂ ಪ್ರಾಸಿಕ್ಯೂಷನ್ ಪರ ವಕೀಲರ ವಾದವನ್ನು ಆಲಿಸಿದ ಮದ್ರಾಸ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ದಿನಾಂಕ 10.1.2018 ರಂದು ತೀರ್ಪು ಘೋಷಿಸಿ ಸೆಷನ್ಸ್ ಮತ್ತು ವಿಶೇಷ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ನೀಡಿದ ತೀರ್ಪನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯಿತು.

ಮದ್ರಾಸ್ ಹೈಕೋರ್ಟಿನ ತೀರ್ಪಿನಿಂದ ಬಾಧಿತರಾದ ಶ್ರೀಮತಿ ಪಿ. ಶಾಂತಿ ಪುಗಳೆಂದಿ ಅವರು ದೇಶದ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಅನುಮತಿ ಅರ್ಜಿ (ಕ್ರಿಮಿನಲ್) ಸಂಖ್ಯೆ 3472/2018 ಅನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದರು.

ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ತಡೆ ಕಾಯಿದೆ 1988 ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 13(1)(ಇ) ಪ್ರಕಾರ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವಕರು ತಮ್ಮ ಘೋಷಿತ ಆದಾಯದ ಮೂಲಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿಲ್ಲದ ಹಣಕಾಸಿನ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು ಅಥವಾ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೆ ಅಂಥವರು ಅಪರಾಧಿಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ.

ಸದರಿ ಕಾಯ್ದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 13(2) ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವಕನ ಅಪರಾಧಿಕ ದುಷ್ಕೃತ್ಯಕ್ಕೆ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಸೆಕ್ಷನ್ 13(1)(ಇ) ಅಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ಅಪರಾಧಗಳೂ ಸೇರಿವೆ.

ಐಪಿಸಿಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 109 ಪ್ರಚೋದನೆಯ ಕೃತ್ಯ ಎಸಗಿದಾಗ ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸದಿದ್ದಾಗ ಪ್ರಚೋದನೆಗೆ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ವಿಧಿಸುತ್ತದೆ.

ಐಪಿಸಿ ಸೆಕ್ಷನ್ 107 ಅಪರಾಧ ಎಸಗಲು ಪ್ರಚೋದನೆ, ಪಿತೂರಿ ಅಥವಾ ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕ ನೆರವು ನೀಡುವ ಅಪರಾಧಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ.

ಈ ನಿಬಂಧನೆಗಳು ಪತಿಯ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಅಪರಾಧ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಎಸಗಲು ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರಳಾದ ಆಪಾದಿತ ಪತ್ನಿಯ ಪ್ರಚೋದನೆಯ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಒಟ್ಟಾಗಿ ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತವೆ.

ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಸಮಕ್ಷಮ ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರ ಪರವಾಗಿ ಈ ಕೆಳಗಿನ ವಾದ ಮಂಡಿಸಲಾಯಿತು.

"ದೋಷಾರೋಪಣಾ ಪತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಲಾದ ಯಾವುದೇ ಆರೋಪಗಳಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರ ಪಾತ್ರ ಕಂಡುಬರುವುದಿಲ್ಲ. ತಮ್ಮ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ನೋಂದಾಯಿಸಿಕೊಂಡ ಮಾತ್ರಕ್ಕೆ ತಮ್ಮ ಪತಿ ಅಕ್ರಮ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಲು ಪ್ರಚೋದನೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬ ನಿಷ್ಕರ್ಷೆಗೆ ಬಂದಿರುವುದು ಕಾನೂನಿನಡಿ ಊರ್ಜಿತವಲ್ಲ"

"ಪ್ರಸ್ತುತ ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರಳ ವೈವಾಹಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಯಾಗಿದೆ. ಅಪರಾಧ ನಡೆದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರಳು ಸಹ ಆರೋಪಿಯ ಹೆಂಡತಿಯಾಗಿದ್ದರೂ ಆಕೆಯ ಪತಿ ಮರು ಮದುವೆಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ ತನ್ನ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಮರು ಪರಿಶೀಲಿಸಬೇಕು" ಎಂಬ ವಾದವನ್ನು ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರ ಪರ ಮಂಡಿಸಲಾಯಿತು.

ಪ್ರತ್ಯರ್ಜಿದಾರರಾದ ರಾಜ್ಯದ ಪರ ಪ್ರಾಸಿಕ್ಯೂಷನ್ ಈ ಕೆಳಗಿನಂತೆ ಪ್ರತಿವಾದ ಮಂಡಿಸಿತು.

"ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರು ತನ್ನ ಪತಿಯೊಂದಿಗೆ ಕೈಜೋಡಿಸಿದ್ದಾರೆ ಹಾಗೂ ತನ್ನ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಅಕ್ರಮ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ನೋಂದಾಯಿಸಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಅವುಗಳನ್ನು ಮರೆಮಾಚಲು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರಳ ಕೃತ್ಯವು 1988 ರ ಕಾಯ್ದೆಯೊಂದಿಗೆ ಓದಲಾದ ಐಪಿಸಿಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 109 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಚೋದನೆಯ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಿವೆ"

ಉಭಯ ಪಕ್ಷಕಾರರ ವಾದಗಳನ್ನು ಆಲಿಸಿದ ಮಾನ್ಯ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಏಕೈಕ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶದ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿತು.

1988 ರ ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ತಡೆ ಕಾಯ್ದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 13 (1) (ಇ) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಪರಾಧಕ್ಕೆ ಕುಮ್ಮಕ್ಕು ನೀಡಿದ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರು ಶಿಕ್ಷೆಗೊಳಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆಯೇ? ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರ ಕೃತ್ಯಗಳು ಪ್ರಚೋದನೆ ಆಗಿವೆಯೇ ಹಾಗೂ ಅವರ ಪತಿಯ ಮರು ವಿವಾಹ ಅವರ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆಯೇ ಎಂಬ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಕೂಡಾ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಪರಿಶೀಲಿಸಿತು.

ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರ ವಿರುದ್ಧ ಹೊರಿಸಲಾದ ಆರೋಪ ಸಾಬೀತಾಗಿದೆ ಎಂಬ ನಿಷ್ಕರ್ಷೆಗೆ ಬಂದ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಮೇಲ್ಮನವಿಯನ್ನು ವಜಾಗೊಳಿಸಿ, ಆಕೆಗೆ ವಿಚಾರಣಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ವಿಧಿಸಿದ ಒಂದು ವರ್ಷದ ಕಠಿಣ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಹಾಗೂ ಅದನ್ನು ಅನುಸಮರ್ಥಿಸಿದ ಮದ್ರಾಸ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ನ ತೀರ್ಪನ್ನು ಸ್ಥಿರೀಕರಿಸಿತು. ದಿನಾಂಕ 13.5.2025 ರಿಂದ ನಾಲ್ಕು ವಾರಗಳ ಒಳಗೆ ವಿಚಾರಣಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಸಮಕ್ಷಮ ಶರಣಾಗುವಂತೆ ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರಿಗೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿತು.

ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ತೀರ್ಪು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನಿಂತಿದೆ.

ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ತನ್ನ ತೀರ್ಪಿನಲ್ಲಿ ಪಿ. ನಲ್ಲಮ್ಮಾಳ್ ಮತ್ತೊಬ್ಬರು ವಿರುದ್ಧ ರಾಜ್ಯ ಈ ಪ್ರಕರಣದ ಪೂರ್ವ ನಿದರ್ಶನವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿತು. ಸದರಿ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದವರು ಕೂಡ 1988 ರ ಕಾಯ್ದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 13(1)(ಇ) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಪರಾಧಕ್ಕೆ ಪ್ರಚೋದನೆ ನೀಡಬಹುದು ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿತು. ‌

ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವಕನು ಅಕ್ರಮವಾಗಿ ಗಳಿಸಿದ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಇನ್ನೊಬ್ಬರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದು. ಇದು ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರ ಕೃತ್ಯಗಳಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ.

ಯಾವುದೇ ಪೂರ್ವ ಪಿತೂರಿ ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿ ಸಾಬೀತಾಗಿಲ್ಲವಾದರೂ, ಸ್ವಾಧೀನದ ನಂತರ ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರು ತಮ್ಮ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಅಸಮಾನ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕೃತ್ಯವು ಐಪಿಸಿಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 107 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕ ನೆರವು ನೀಡಿದಂತಾಗಿದ್ದು ಅದು ಪ್ರಚೋದನೆಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೊಳಪಟ್ಟಿದೆ.

ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರ ವಿಚ್ಛೇದನದ ವಾದವನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು, ಅಪರಾಧವು ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರ ವಿವಾಹವು ಊರ್ಜಿತ ಇರುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿತು. ಇದಲ್ಲದೆ ಒಂದು ವೇಳೆ ಸಹ-ಆರೋಪಿಯನ್ನು ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರು ಮದುವೆಯಾಗಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಅವರ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ಇನ್ನೂ ಪ್ರಚೋದನೆಯಾಗಿ ಅರ್ಹತೆ ಪಡೆಯುತ್ತವೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಐಪಿಸಿಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 109 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯು ಕೌಟುಂಬಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿಲ್ಲ.

ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವಕಿಯಾಗಿದ್ದು ಅವರ ಸ್ಥಾನವು ಅವರಿಗೆ ವಿಚಾರಣೆಯಿಂದ ವಿನಾಯಿತಿ ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ. ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರ ಅಧಿಕೃತ ಕರ್ತವ್ಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಅವರ ವಿರುದ್ಧ ಕಾನೂನು ಕ್ರಮ ಜರುಗಿಸಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಕುಮ್ಮಕ್ಕು ನೀಡಿದ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಎಂಬುದನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಲಾಯಿತು.

1988ರ ಕಾಯ್ದೆಗೆ 2018 ರ ತಿದ್ದುಪಡಿಯು ಸೆಕ್ಷನ್ 12 ರಡಿ ಕಾಯ್ದೆಯಲ್ಲಿನ ಎಲ್ಲಾ ಅಪರಾಧಗಳನ್ನು *ದುರುಪಯೋಗಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು* ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳಿರುವುದನ್ನು ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಗಮನಿಸಿತು. ಆದರೆ "ಪಿ. ನಲ್ಲಮ್ಮಾಳ್ ಪ್ರಕರಣ"ದಲ್ಲಿ ಎತ್ತಿಹಿಡಿದಂತೆ ಈ ತಿದ್ದುಪಡಿಗೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿಯೇ ಐಪಿಸಿ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ದುರುಪಯೋಗವನ್ನು ಈಗಾಗಲೇ ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಲಾಯಿತು.

ಪಿ. ಶಾಂತಿ ಪುಗಳೆಂದಿ Vs ರಾಜ್ಯ ಈ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ ನೀಡಿದ ತೀರ್ಪು ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿನ ಪ್ರಚೋದನೆಯು ಅಕ್ರಮವಾಗಿ ಗಳಿಸಿದ ಲಾಭವನ್ನು ಮರೆಮಾಚಲು ಅನುಕೂಲ ಮಾಡಿ ಕೊಡುವವರಿಗೆ ಅನ್ವಯವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ತತ್ವವನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿದೆ. ಪ್ರಧಾನ ಆರೋಪಿಯೊಂದಿಗಿನ ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರ ಸಂಬಂಧ ಅಥವಾ ನಂತರದ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನದಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯುವ ಮೂಲಕ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರದಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಪಕ್ಷಕಾರರಿಗೆ ಅವರ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿತು. ಭಾರತೀಯ ದಂಡ ಸಂಹಿತೆ (ಐಪಿಸಿ) ಮತ್ತು 1988 ರ ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ತಡೆ ಕಾಯಿದೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕಾನೂನು ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಿತು.

ಪ್ರಕರಣ: ಪಿ. ಶಾಂತಿ ಪುಗಳೆಂದಿ Vs ರಾಜ್ಯ (ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ SLP(Cri) 3472/2018, Dated 13-05-2025)

✍️ ಪ್ರಕಾಶ್ ನಾಯಕ್, ಶಿರಸ್ತೇದಾರರು, ಮಂಗಳೂರು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಸಂಕೀರ್ಣ